GKN'er schreef:Op dit forum heb ik tot mijn verdriet veel negatiefs over de voormalige GKN gelezen. Woorden als “slappe preken”, “huichelaars”, “nep-christenen” en “nep-gereformeerden” zijn in sommige topics voorbijgekomen. Met name de vrijgemaakte hoek (wat ik overigens, gezien de geschiedenis van de GKN en de GKV wel enigszins kan begrijpen), reageert hierover uiterst fel. Zouden de critici van de GKN (thans dus de Gereformeerde Kerk binnen de PKN) op dit forum hun afkeer van dit kerkgenootschap enigszins willen nuanceren? Ik wil namelijk, als ik mij laat dopen, wel een goede keuze maken en toetreden tot een kerk waarin ik mij het beste thuis kan voelen.
Het valt niet te ontkennen, dat de GKN nogal een ontwikkeling heeft doorgemaakt, waarin ze nogal erg veranderd zijn. Vergelijk je de GKN van nu - nu zitten ze in de PKN, maar daar gaat het mij nu even niet om - met de tijd van Abraham Kuyper, dan zijn er zeer grote verschillen te constateren.
Het meest bepalende verschil lijkt mij de schriftkritiek, die in de GKN toegestaan is. Eerst was de leiding in de GKN daar nog fel tegen: ds. Geelkerken werd geschorst vanwege zijn opvattingen over het spreken van de slang. (1926) Later werd men, als gevolg van de breuk van 1944, zó huiverig voor tucht, dat het er nauwelijks meer van kwam. Met als gevolg dat er van alles werd toegelaten, waardoor de grenzen van datgene waarvoor men stond vervaagden. Eerst ging het natuurlijk allemaal vrij subtiel, met kleine dingen. Maar later kreeg je theologen als H.M. Kuitert en H. Wiersinga (met zijn stelling dat de kruisdood van Jezus niks met verzoening te maken had, maar slechts bedoeld was als schokeffect voor ons). Die personen werden ongemoeid gelaten. Tot op de dag van vandaag kunnen ze nog gewoon voorgaan in hun kerk.
Daardoor is het geestelijke klimaat totaal veranderd in de GKN.
Ik heb me in het verleden ook wel eens afkeurend over de GKN uitgelaten.
Een bepalende factor daarin zal een trouwdienst geweest zijn, die ik eind 1995 meegemaakt heb, van een nicht van mij. Ik werd er nogal misselijk van, figuurlijk gesproken. Het viel helemaal verkeerd bij mij. Het kwam allemaal zo dubbel op mij over:
- aan de ene kant behandelde die dominee een bijbelgedeelte - het was uit één van de twee Korinthiërsbrieven waar het over het huwelijk ging - en haalde hij zelfs erbij wat de grondtekst ervan zei, dus je zou zeggen: een serieuze tekstbehandeling,
- aan de andere kant kwam de sfeer zo onwezenlijk op mij over in wat hij zei: allemaal mooi-weer-praatjes, ik hoorde totaal niks over geestelijke strijd, over hemel en hel; nee, er hing een sfeer alsof het allemaal vanzelf wel goed met ons gaat/komt, en alsof iedereen wel vanzelf in de hemel komt, en alsof we het daar eigenlijk helemaal niet over hoeven te hebben; mijn moeder zei er achteraf van: "Christus werd helemaal niet genoemd"; en om nog een citaat te noemen van iemand anders, die blijkbaar ook weleens in de GKN was geweest: "de zonde speelt helemaal geen rol".
Dat veroorzaakte een crisis-ervaring voor mij, die heel naar voelde. Ik snap overigens ook totaal niet, hoe je die twee genoemde punten van net kunt combineren. Dat vereist een creativiteit die mijn begrip te boven gaat.
Wat ik veel zie in de GKN is dit:
- of men gaat steeds minder naar de kerk, het geloof lijkt steeds minder te functioneren, totdat men uiteindelijk helemaal niet meer in de kerk komt;
- of men is ontevreden met de GKN, juist omdat men het geloof wèl serieus neemt, en men gaat over naar een evangelische gemeente.
Over beide opties heb ik een ontevreden gevoel. Het eerste is tragisch. Het tweede buitengewoon jammer, want men gooit met het badwater (de vrijzinnigheid) het kind (het gereformeerde) weg. Maar ja, hoeveel besef had men daar nog van, als dat door de eigen kerk helemaal niet meer werd bijgebracht?
Dat laatste schetst voor mij overigens ook wel het belang van een duidelijk gereformeerde kerk, die ongedeeld is. Een kerk die Abraham Kuyper zonder twijfel ook nadrukkelijk voor ogen had.
Hoe kwam ik nou bij de trouwdienst...